Ulusal DNA Barkodlama Projesi

BarkodTÜRK Veri Tabanına Giriş

Ulusal DNA Barkodlama Projesi

Türkiye, 3.649 tanesi endemik olmak üzere 11.707 bitki taksonu ile dünya genelinde bitkisel genetik çeşitlilik bakımından oldukça önem taşıyan bir ülkedir. Sahip olduğumuz bu zenginlik diğer ülkeler tarafından 1500’lü yıllardan beri yasadışı yollarla kullanılmakta ve elde edilen faydalardan ülkemiz herhangi bir hak iddia edememektedir. Bunun da başlıca sebebi ülkemizdeki türlerin henüz moleküler düzeyde tanımlanmamış olmasıdır. Bitkilerde barkodlama teknikleri dünyada yaklaşık 15 yıldır kullanılsa da, ülkemizde henüz bu alanda büyük çaplı bir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenden dolayı BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinin de en önemli amaçlarından biri olan “genetik kaynakların kullanımından doğacak yararların eşit ve adil paylaşımı” ilkesinin ülkemizde uygulanabilir olabilmesi için ulusal kapsamlı bir DNA barkodlama projesinin gerekliliği ortaya çıkmıştır. Proje kapsamında; BarkodTÜRK Veritabanı’nın kurulması ve proje için önceliklendirilen bitki türlerinin DNA barkodlama işlemlerinin gerçekleştirilerek ülkemiz adına kayıt edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, hem uluslararası veri tabanları incelenecek hem de oluşturulacak veri tabanı ile uluslararası bilgi akışı sağlanacaktır.

Bu proje ile ülkemize özgü genetik kaynaklar da tespit edilebileceğinden dolayı, çıkacak sonuçlar ülkemiz adına biyokaçakçılık ve biyoterörizmle daha etkin bir şekilde mücadele etmemizi sağlayacaktır.

DNA Barkodlama Nasıl Yapılır?

Adım 1:

DNA'yı örnekten ayırın

Adım 2:

Hedef DNA barkod bölgesini PCR kullanarak amplifiye edin

Adım 3:

PCR ürünlerini sıralayın

Adım 4:

Eşleşen türleri bulmak için elde edilen sekansları referans veritabanlarıyla karşılaştırın

Biyoçeşitliliği Okumak

Biyoçeşitliliği okuma yeteneği, biyolojik çeşitlilik kaybıyla mücadele stratejisinin kritik bir parçasıdır. Ne olduklarını veya nerede bulunduklarını bilmiyorsak türleri etkili bir şekilde koruyamayız. DNA analizi ile herhangi bir örneği kısa zamanda tanımlamak mümkün. DNA barkodlama araştırmacıların ve uygulayıcıların çok daha kısa sürede bilinçli kararlar vermesini sağlayar.

Bitkilerde DNA Barkodlama

Bitki barkodlama çalışmaları, bir veya birkaç plastid bölge (örn. RbcL ve matK ve kodlayıcı olmayan aralayıcı trnH-psbA) ve nükleer ribozomal DNA'nın dahili kopyalanmış aralayıcı (ITS) bölgesini kullanır.

Hayvanlarda DNA Barkodlama

Hayvan barkodlama çalışmaları mitokondriyal sitokrom c oksidaz 1 geninde (“CO1”) bir bölge kullanmaktadır .

Mantarlarda DNA Barkodlama

Mantar barkodlama çalışmaları, nükleer ribozomal sistronda dahili transkripsiyonlu aralayıcı (ITS) bölgesini kullanır. Bu bölge, birçok grupta tür düzeyinde makul ayrımcı güç göstermektedir.

Bakterilerde DNA Barkodlama

DNA analizi ile herhangi bir örneği birkaç saat içinde tanımlamak mümkün. DNA barkodunun araştırmacıların ve uygulayıcıların çok daha kısa sürede bilinçli kararlar vermesini sağlayar.

DNA Barkodlama Hakkında Bilmek İstediklerin

Sık Sorulan Sorular